Komisioni i Kongresit që heton sulmin ndaj Kapitolit të Shteteve të Bashkuara më 6 janar të vitit të kaluar, votoi unanimisht të enjten për të thirrur ish-Presidentin Donald Trump që të dëshmojë për rolin e tij në inkurajimin e dhunës dhe përpjekjet e tij disa javore për të përmbysur humbjen e tij në zgjedhjet e vitit 2020.
“Duhet të dëgjojmë nga Donald Trump-i”, tha kryetari i komisionit, Ligjvënësi Bennie Thompson, nga Misisipi. Ai tha se ish-Presidenti Trump duhet “të përgjigjet për veprimet e tij... pjesë e skemës së tij për të qëndruar në pushtet”.
“Kemi detyrimin që ta shohim dëshminë e Presidentit Trump... përpara të gjithë publikut amerikan”, tha Ligjvënësi Thompson.
Nënkryetarja e komisionit, Ligjvënësja Liz Cheney nga Uajoming, tha se komisioni “duhet të shohë dëshminë e lojtarit kryesor të 6 janarit”, pasi ndihmësa të shumtë të ish-Presidentit Trump refuzuan t’u përgjigjen pyetjeve të komisionit, bazuar mbi të drejtën kushtetuese për të mos rrezikuar vetveten penalisht. Ish-Presidenti Trump kontribuoi për humbjen e zonjës Cheney, e cila u përpoq të rizgjidhej në Kongresin e ardhshëm.
Ndërsa gjithçka transmetohej drejtpërsëdrejti në televizion, të nëntë anëtarët e komisionit votuan në favor të dërgimit të fletëthirrjes për zotin Trump, duke kërkuar dëshminë e tij dhe dokumentat që ai mund të disponojë për përpjekjet për të qëndruar në pushtet, duke mos pranuar humbjen përballë demokratit Joe Biden, i cili është tashmë presidenti i 46-të i vendit.
Mbetet pikëpyetje nëse zoti Trump, një ish-president republikan, do të bashkëpunojë me komisionin e dominuar nga demokratët, apo nëse do të përpiqet ta bllokojë thirrjen për paraqitje.
Zëdhënësi i tij, Taylor Budowich, tha se ish-presidenti nuk do të intimidohej nga “retorika e pavlerë apo veprimi jo-amerikan” i votimit për ta thërritur atë. Nëpërmjet një mesazhi në Twitter, zëdhënësi gjithashtu i quajti anëtarët e komisionit “të hidhur, të etur për pushtet & të dëshpëruar”.
Ish-Presidenti Trump ka sfiduar edhe përpjekje të tjera për të vënë në pikëpyetje veprimet e tij gjatë kohës që ishte president dhe në periudhën pasuese, duke paraqitur padi të përsëritura, ndonjëherë duke i fituar ato dhe ndonjëherë duke i humbur, dhe gjithnjë duke shtyrë zgjidhjen përfundimtare.
Ish-Presidenti Trump vazhdon të pretendojë pa fakte se u mashtrua në zgjedhje, për shkak të parregullsive në disa shtete ku humbi me rezultat të ngushtë ndaj zotit Biden.
Ai i ka quajtur anëtarët e komisionit të posaçëm hetimor të Dhomës së Përfaqësuesve - shtatë demokratë dhe dy republikanë anti-Trump – “banditë politikë dhe faqezinj”.
Nëse ish-presidenti nuk bie dakort të dëshmojë, kjo do të jetë ndoshta seanca e fundit publike e komisionit. Aty u paraqitën pamje filmike të trazirave në Kapitol 21 muaj më parë, dhe copëza të dëshmive të ndihmësave të zotit Trump, të cilët i thanë në mënyrë të përsëritur se i kishte humbur zgjedhjet dhe se çfarëdo parregullsish që mund të kishin ndodhur gjatë votimit apo numërimit nuk ishin të mjaftueshme për të ndryshuar rezultatin.
Gjatë sulmit ndaj Kapitolit (6 janar 2021)
Komisioni tha se ai humbi 61 nga 62 paditë ligjore në shtetet e ndryshme ku ai humbi me rezultat të ngushtë ndaj zotit Biden, dhe njëri rast ishte i parëndësishëm për rezultatin në nivel kombëtar.
Komisioni thotë se zoti Trump kishte një plan të paramenduar për të shpallur fitoren në natën e zgjedhjeve më 3 nëntor 2020, pavarësisht nëse ai po fitonte apo po humbiste, gjë që e bëri në Shtëpinë e Bardhë në orët e para të 4 nëntorit, edhe pse rezultati i zgjedhjeve ishte në dyshim në atë kohë.
Presidenti Trump e quajti numërimin që vazhdonte të votave – miliona fletë votimi me postë që favorizuan shumë zotin Biden – “një mashtrim për popullin amerikan. Sinqerisht, ne fituam”.
Zoti Trump injoroi ose hodhi poshtë këshillat e ndihmësave për të pranuar fitoren e zotit Biden në javët në vijim, duke çuar në kaosin në Kapitol dy muaj më vonë, ndërsa ligjvënësit ishin në fazat e hershme të çertifikimit në Kolegjin Zgjedhor të fitores së zotit Biden.
Në një moment, paneli tregoi një videoklip të një ndihmëseje të zotit Trump, Alyssa Farah Griffin, e cila e vizitoi atë në Zyrën Ovale teksa një televizion lajmesh po shfaqte një foto të zotit Biden.
“A mund ta besoni se kam humbur nga ky [..sharje..] djalë?” tha zoti Trump, sipas zonjës Griffin. Por publikisht, zoti Trump vazhdoi t'u thoshte miliona mbështetësve të tij se ai i kishte fituar në të vërtetë zgjedhjet.
Seanca dëgjimore e së enjtes u mbajt më pak se një muaj përpara zgjedhjeve mbarëkombëtare të Kongresit më 8 nëntor, në të cilat kontrolli i ngushtë politik i demokratëve mbi Kongresin është në rrezik, dhe dy vjet përpara zgjedhjeve presidenciale të vitit 2024, me zotin Trump, një ish-president republikan, që sinjalizon se ka të ngjarë të hyjë në një garë të re për në Shtëpinë e Bardhë kundër Presidentit Biden.
Dëshmitarët në seancat e mëparshme në qershor dhe korrik thanë se Presidenti Trump i bëri presion në mënyrë të përsëritur Nënpresidentit Mike Pence për të bllokuar çertifikimin e votës së Kolegjit Zgjedhor në Kongres më 6 janar 2021. Zoti Pence refuzoi të pajtohej me kërkesën e zotit Trump, duke shkaktuar zemërimin e tij ndërsa protestuesit, mbështetës të zotit Trump, sulmuan Kapitolin.
Disa nga protestuesit, më shumë se 800 prej të cilëve janë arrestuar, bërtisnin "Vareni Mike Pence-in!", një sugjerim që një ndihmës i zotit Trump tha se presidenti mendonte se ishte i përshtatshëm. Trekëmbëshat ishin ngritur në Bulevardin Kombëtar, në distancë të dukshme nga Kapitoli.
Ish-Presidenti Trump, thanë dëshmitarët, mori në konsideratë gjithashtu dërgimin e emrave të elektorëve të rremë që e mbështesnin atë në Kapitol për numërimin zyrtar të votave të Kolegjit Zgjedhor, për të zëvendësuar elektorët zyrtarë të zotit Biden në shtetet ku zoti Trump humbi me diferencë të ngushtë.
Ish-Presidenti Trump po përballet me disa hetime penale që rrjedhin nga veprimet e tij ndërsa u përpoq të qëndronte në pushtet, përfshirë një hetim gjithëpërfshirës të Departamentit të Drejtësisë nëse ai ndihmoi në nxitjen e trazirave të Kapitolit duke u kërkuar mbështetësve të tij të shkonin atje dhe të "luftonin si dreqi", ndërkohë që ligjvënësit po e çertifikonin humbjen.
Në shtetin jugor të Xhorxhias, një prokuror në Atlanta, kryeqyteti i këtij shteti, po heton kërkesën e zotit Trump drejtuar zyrtarit më të lartë të zgjedhjeve shtetërore për të "gjetur" 11,780 vota, një më shumë se sa i nevojitej për të përmbysur humbjen e tij prej 11,779 votash ndaj zotit Biden.
Numërimi i votave shtet pas shteti është thelbësor në zgjedhjet presidenciale në Shtetet e Bashkuara, sepse udhëheqësi i vendit nuk zgjidhet nga numërimi kombëtar i votës popullore, të cilën zoti Biden e fitoi me më shumë se 7 milionë vota. Përkundrazi, rezultati përcaktohet në mënyrë efektive në Kolegjin Zgjedhor, me numrin e elektorëve të secilit shtet përafërsisht të përcaktuar nga popullsia e tij, me shtetet më të mëdha që kanë ndikimin më të madh. Në shumicën e rasteve, të gjitha votat e Kolegjit Zgjedhor të një shteti shkojnë tek fituesi i votës popullore në atë shtet.
Komisioni hetimor i Dhomës së Përfaqësuesve nuk ka bazë ligjore për të ngritur akuza penale kundër ish-Presidentit Trump, por mund të bëjë një referim të çështjes penale në Departamentin e Drejtësisë në një raport përfundimtar që pritet të përfundojë para fundit të këtij viti. Nëse republikanët arrijnë të marrin kontrollin e Dhomës së Përfaqësuesve duke filluar nga janari, ata pothuajse me siguri do ta shpërndajnë komisionin.
Thirrja e zotit Trump për të dëshmuar mund t’i vonojë lehtësisht përpjekjet e komisionit për të mbyllur hetimet deri në dhjetor.
Që nga seancat e fundit publike, komisioni mori më shumë se 1.5 milion faqe dokumenta dhe komunikime nga Shërbimi Sekret, agjencia presidenciale e sigurisë. Ato përfshijnë detaje se si agjentët bllokuan përpjekjet e ish-Presidentit Trump për t'u bashkuar me mbështetësit e tij në Kapitol, edhe pasi sulmi i tyre në selinë e qeverisë së vendit kishte filluar tashmë.
Ish-Presidenti Trump, pasi mblodhi mbështetësit e tij pranë Shtëpisë së Bardhë për të "ndalur vjedhjen" e zgjedhjeve, qortoi me zemërim një agjent të Shërbimit Sekret kur kuptoi se ekipi i tij i sigurisë po e kthente në Shtëpinë e Bardhë, ku dëshmitarët thonë se ai i pa trazirat në televizion, për më shumë se tre orë përpara se t'u bënte thirrje publikisht mbështetësve të tij që të shkonin në shtëpi.