Shtëpia e Bardhë nuk i dha shumë rëndësi një takimi të premten mes presidentit kinez Xi Jinping dhe presidentit rus Vladimir Putin, ku dy udhëheqësit shpalosën një aleancë strategjike të orientuar kundër Shteteve të Bashkuara.
"Ne mund të kontrollojmë marrëdhëniet tona dhe mbrojtjen e vlerave tona, si edhe përpiqemi të gjejmë mënyra për të punuar me vendet edhe kur nuk jemi dakord me ta," u tha gazetarëve sekretarja e shtypit e Shtëpisë së Bardhë, Jen Psaki.
Në takim, presidenti Xi mbështeti kërkesat e homologut të tij rus, Putin që t’i jepet fund zgjerimit të NATO-s dhe për të marrë garanci sigurie nga Perëndimi, çështje që kanë rezultuar në një ngërç mes Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara dhe aleatëve të saj lidhur me Ukrainën. Ndërkohë Moska shprehu mbështetjen e saj për qëndrimin e Pekinit se Tajvani është një pjesë e patjetërsueshme e Kinës.
Dy udhëheqësit u takuan në Pekin të premten pasdite, sipas televizionit shtetëror të Kinës CCTV, disa orë përpara fillimit të Lojëave Olimpike Dimërore të Pekinit, të cilat u bojkotuan nga diplomatë të Shteteve të Bashkuara, Britania dhe vende të tjera për shkak të shkeljes së të drejtave të njeriut.
Presidentët Xi dhe Putin, të cilët janë kritikuar nga Shtetet e Bashkuara për politikat e tyre të jashtme dhe të brendshme, lëshuan një deklaratë të përbashkët duke nënvizuar pakënaqësinë e tyre me "ndërhyrjen në punët e brendshme" të vendeve të tjera.
Deklarata e përbashkët shpalli një "miqësi" të re strategjike Kinë-Rusi që "nuk ka kufij" dhe të hapur për bashkëpunim në të gjitha fushat.
"Kina dhe Rusia po u përmbahen aspiratave të tyre themelore dhe kanë ruajtur gjithmonë përparimin e qëndrueshëm në marrëdhëniet dypalëshe", tha presidenti kinez.
“Marrëdhëniet mes dy vendeve tona vërtet po zhvillohen gradualisht, në frymën e miqësisë dhe partneritetit strategjik”, tha presidenti rus.
Daniel Kritenbrink
Takimi Putin-Xi duhej të ishte një mundësi për Kinën që t’i bënte thirrje Rusisë për të ulur tensionet me Ukrainën, tha Daniel Kritenbrink, zyrtar i Departamentit të Shtetit për çështjet e Azisë Lindore.
“Nëse Kina injoron një pushtim të mëtejshëm të Ukrainës nga Rusia, kjo do të nënkuptonte se Kina mbështet ndërhyrjen e Rusisë në Ukrainë, madje edhe nëse kjo do të turpëronte Pekinin, do të dëmtonte sigurinë e Evropës dhe do të rrezikonte paqen globale dhe stabilitetin ekonomik”, tha diplomati amerikan Daniel Kritenbrink.
Stacie Goddard, Profesore e Shkencave Politike në Kolegjin Wellesley, thotë se shpallja e aleancës strategjike ka për qëllim t’i kundërpërgjigjet idesë se Moska dhe Pekini po veprojnë në mënyrë agresive ndaj Ukrainës dhe Tajvanit, duke pretenduar se përkundrazi janë Shtetet e Bashkuara që po ndërhyjnë në sferat e tyre të influencës.
"Ajo po thonë se janë Shtetet e Bashkuara që po përpiqen të ndryshojnë status quo-në," i tha prof. Goddard Zërit të Amerikës. "Ata po e portretizojnë veten si vende që po i bëjnë ballë agresivitetit të Shteteve të Bashkuara."
Konflikti po përshkallëzohet
Mosmarrëveshja e Moskës me Ukrainën rrezikon të përshkallëzohet në konflikt të armatosur.
Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken pati një bisedë telefonike të premten me Ministrin e Jashtëm ukrainas Dmytro Kuleba për të diskutuar mbi grumbullimin e trupave ruse përgjatë kufirit me Ukrainën.
Ai rikonfirmoi "mbështetjen e palëkundur të Shteteve të Bashkuara për sovranitetin e Ukrainës" dhe bëri të qartë se Shtetet e Bashkuara janë të gatshme të "imponojnë pasoja të shpejta dhe të rënda ndaj Rusisë nëse ajo zgjedh të përshkallëzojë" situatën, sipas një deklarate të Departamentit të Shtetit.
Zoti Blinken u takua gjithashtu të premten me ministrin e jashtëm polak Zbigniew Rau në Uashington për bisedime dypalëshe. Në fillim të takimit, ai theksoi rëndësinë e marrëdhënieve midis dy vendeve dhe falënderoi Poloninë për rolin e saj udhëheqës në krahun lindor të NATO-s.
"Ne preferojmë që Rusia të zgjedhë rrugën e diplomacisë dhe dialogut, por nëse nuk e bën një gjë të tillë, ne jemi plotësisht të përgatitur për skenarin e kundërt", tha ai.
Të enjten, një zyrtar i lartë i administratës së zotit Biden tha se SHBA ka informacione që tregojnë se Rusia ka fabrikuar një plan për të organizuar një sulm të rremë në territorin rus dhe për ta paraqitur atë si sulm ukrainas, në mënyrë që ta përdorë si pretekst për një sulm kundër Ukrainës.
Zyrtari tha se administrata e zotit Biden po e bën publik faktin që Rusia po harton një plan të tillë, me shpresën që të parandalojë zbatimin e tij.
Shtetet e Bashkuara njoftuan të mërkurën planet për të dërguar 2,000 trupa të tjera në Evropë, shumica e tyre në Poloni dhe për të zhvendosur 1,000 trupa nga Gjermania në Rumani për të forcuar vendet e krahut lindor të NATO-s.
Zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov u tha gazetarëve të enjten se dislokimi i trupave amerikane po rrit tensionet në rajon.
Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tjerë perëndimorë po përgatisin sanksione ekonomike kundër Rusisë me shpresën që të bindin presidentin rus Vladimir Putin të tërheqë më shumë se 100,000 trupat që Rusia ka pranë kufirit me Ukrainën. Rusia ka mohuar të ketë në plan të pushtojë.
Presidenti francez Emmanuel Macron dhe kancelari gjerman Olaf Scholz do të vizitojnë kryeqytetet e Rusisë dhe Ukrainës në ditët në vijim për bisedime me homologët e tyre rreth masave diplomatike për të lehtësuar tensionet në rritje lidhur me Ukrainën. Zoti Macron do të shkojë në fillim të javës së ardhshme në Moskë dhe Kiev. Ndërsa zoti Scholz do të shkojë për bisedime një javë më pas.
Rusia ka kërkuar që NATO-ja të tërheqë trupat dhe armët e vendosura në vendet anëtare të Evropës Lindore dhe të premtojë se Ukraina nuk do të anëtarësohet kurrë në aleancë.
NATO-ja dhe Ukraina i kanë hedhur poshtë këto kërkesa, duke thënë se çdo vend është i lirë të zgjedhë aleatët e vet.
Disa informacione për këtë artikull janë marrë nga Agence France-Presse dhe Reuters.