Në Shqipëri kryeministri Edi Rama shprehet se ndarja me LSI-në erdhi si pasojë e një qasjeje taktike dhe dritëshkurtër nga ana e aleatit të tij. Në një intervistë për Zërin e Amerikës ai thotë se nuk është i penduar për zgjedhjen e zotit Meta si president, ndërsa flet për marrëveshjen me kreun demokrat Lulzim Basha, çështjen e koalicioneve të ardhshme nëse nuk sigurohet një fitore me mbi 71 mandate, dhe premtimet kryesore për 4 vitet e ardhshme gjatë së cilave nuk do të ketë rritje të taksave por as ulje të tyre.
Zëri i Amerikës: Zoti Rama, së pari Ju falenderoj për këtë intervistë në prag të mbylljes së kësaj fushate elektorale. Do doja ta nisja me një bilanc ndoshta të shkurtër të katër viteve tuaja në qeverisje. Ju keni përmendur një sërë reformash të realizuara si ajo e pensioneve, reforma administrative territoriale, reforma në arsim, në sektorin energjitik, si dhe reforma në Drejtësi, ndoshta më e rëndësishmja. A ka patur ndonjë dështim të vetëm qeverisja juaj? A keni ndonjë shpjegim për premtimet e pambajtura?
Kryeministri Edi Rama: Së pari faleminderit për mundësinë që me jepni. Së dyti besoj se këto kanë qenë 44 muaj, ku ne kemi vendosur themelet, por shtëpia e shtetit është për t’u ndërtuar tani mbi këto themele. Së treti nuk besoj se ka patur dështime. Dhe përsa i përket programit dihet botërisht që çdo program elektoral është një projeksion dhe realiteti qeverisës është një realitet dinamik ku jo gjithshka që premtohet mund të realizohet. Por duke u nisur nga një lloj standarti që çdo qeveri që shkon përtej 80 përqindëshit të realizimit të programit, konsiderohet e suksesshme, besoj që ka qenë një qeverisje e suksesshme, jo sepse kemi bërë mjaft, pasi në asnjë fushë nuk është mjaft, pasi duhet shumë më tepër punë, por se kemi bërë mjaftueshëm, për të vendosur bazat dhe për t’i dhënë shqiptarëve provën se jemi e vetmja forcë që ka një vizion të qartë, një strategji të qartë, ka një skuadër të fortë dhe me eksperiencë dhe ka një drejtim të vendosur për të bërë shtet.
Zëri i Amerikës: Zoti Rama, një ndër kritikat dhe një nga çështjet që ka krijuar mjaft polemika, veçanërisht vitin e kaluar dhe në muajt që pasuan, ka qenë ajo e fenomenit të kultivimit të marijuanës. Duke përdorur të njejtin burim informacioni, Guardia di Financë-n italiane, shifrat tregojnë se para goditjes së Lazaratit sipërfaqja vetëm në këtë zonë ishte 319 hektarë. Një vit pas ndërhyrjes në Lazarat, sipërfaqja ra në 44,7 hektarë. Për të kërcyer pastaj në 2016, në mbi 213 hektarë. Ju keni thënë se ky fenomen në 2016, është më tepër një tregues të forcës së goditjes nga ana e policisë. Po të shohim këtë vit kur angazhimi është realisht shumë më i madh, të dhënat nga Guardia di Financa, të pakëtn deri tani dëshmojnë për një minimizim të dukshëm. Pra në momentin që shteti godet dhe sipërfaqet e mbjella bien…
Kryeministri Edi Rama: Patjetër, duhet të jemi të vetdijshëm që kjo me kanabisin është një luftë dhe një shëtitje dhe as një veprimtari që zhvillohet në laborator. Eshtë një luftë ku ka momente avantazhi, ka moment disavantazhi, ka tërheqje të palës të cilën luftojmë, ka një moment revanshi, por siç e thatë dhe ju unë e konsideroj tani një kapitull që po shkon drejt mbylljes me zbatimin e planit tonë kombëtar antikanabis, që u bë edhe duke marrë për bazë eksperiencën e vitit të shkuar e duke shfrytëzuar të gjithë bazën e të dhënave të vitit të shkuar. Na u desh një moment i mbledhjes të të gjitha forcave për të bërë reagimin përfundimtar
Zëri i Amerikës: Zoti kryeministër. Ju në këtë garë elektorale po kërkoni të merrni 71 mandate, pra të keni si Parti socialiste, e vetme kontrollin e shumicës së parlamentit, për të mos qenë nën ndikimin e partive të vogla që sipas jush duan vetëm të fusin duart në tepsinë e pushtetit. Por deri para një muaji megjithatë, apo para marrëveshjes me zotin Basha, ju flisnit po për një partneritet strategjik me LSI-në, po për të bërë reforma, po për të bërë Shtet. Kë variant duhet të besojmë?
Kryeministri Edi Rama: Nuk kanë kontradiktë me njeri tjetrin. Unë kam qenë vazhdimisht i mendimit që ne duhet të konsolidonim koalicionin si një partneritet strategjik. Kam bërë çdo përpjekje për të filluar punën me projektin e 4-vjeçarit të ardhshëm si koalicion, duke nisur që nga shpallja e koalicionit qysh në shtator. Për fat të keq aleatët tanë ndoqën një qasje taktike jo strategjike. Nëse do të kishim bërë koalicionin unë do të kisha shtruar në tryezën e koalicionit domosdoshmërinë për të çelur kantierin e kësaj reforme absolutisht jetike për të bërë shtet dhe për të rritur në mënyrë të qëndrueshme, ekonominë, punësimin dhe të gjithë parametrat e funksionimit të shtetit. Nuk u bë e mundur dhe tanimë kjo është e qartë se për ne fitoja është patjetër shumë e rëndësishme, por dhe përmasa e fitores është e rëndësishme, jo më për ne, por për shqiptarët. Dhe unë po i flas hapur shqiptarëve: Nëse ju mendoni se është momenti për t’i hyrë këtij revolucioni në administratë, ky revolucion mund të nisë vetëm nga ju, vetëm me votë e të bashkuar në 25 qershor, sepse nëse ne nuk kemi numrat, atëherë jemi fitues, por do të na duhet të ulemi dhe të bëjmë një koalicion, ku jam i bindur do të jetë shumë e vështirë për të ndërmarrë këtë revolucion e për ta çuar atë deri në fund brenda katër viteve, siç unë mendoj se mund ta çojmë nëse shqiptarët na japin besimin.
Zëri i Amerikës: Por ndarja juaj me LSI-në është gati traumatike, të paktën nisur nga shkëmbi I akuzave apo deklarata që po bëjën të gjithë palët. Ju kur e zbuluat se aleati juaj ishte shushunjë për të huazuar një term të përdoru nga vetë ju për partitë e vogla? Përse gjithë ky shpërthim helmi?
Kryeministri Edi Rama: Së pari duhet të jemi të saktë, nuk kam përdorur termin shushunjë për aleatët tanë apo partitë e vogla. Kam përdorur termin shushunjë kur kam sjellë shembullin e të ashtuquajturve “policë gri” që janë vërtetë një tufë shushunjash, një strukturë komplet e panevojshme dhe e dëmshme e torturuese për njerëzit që i ndeshin, sikundër kam patur parasysh sistemin. Unë nuk kam akuzuar askënd, dhe nuk është një luftë me LSI-në apo partitë e vogla. Eshtë një luftë për të përmbysur një sistem ku partitë e vogla ushqehen nga ky sistem që është korruptues dhe që faktikisht e ka kalbëzuar një pjesë të mirë të trupit të administratës shtetërore dhe për këtë na duhet një goditje “shock” që mund ta bëjë vetëm populli shqiptar.
Pra nuk jemi në të njejtat pozicione, pasi ne jemi të akuzuarit, ndërsa unë nuk kam akuza për palë apo persona. Unë kam një aktakuzë të qartë për mënyrën e funksionimit të shtetit dhe për mënyrën se si duhet të funksionojë shteti në nivelin e administratës shtetërore. Populli pastaj do të vendosë.
Zëri i Amerikës: Çfarë e solli këtë ndarje kaq të madhe në një kohë kaq të shkurtër?
Kryeministri Edi Rama: Nuk është një ndarje kaq e madhe, është një pozicionim i ndryshëm. Nëse ne do të kishim bërë koalicionin, unë do e kisha shtruar këtë temë në tryezën e koalicionit dhe do të kisha bërë përpjekjet e mia, nuk e di sa të suksesshme apo të pasuksesshme. U bë e qartë për ne se aleatët kishin një qasje krejt tjetër, krejt taktike dhe dritëshkurtër. Atëherë nuk kemi asnjë rrugë tjetër veçse të ndjekim rrugën tonë. Nuk e shoh këtë gjë si fundin e botës. Përkundrazi e shoh si një moment çlirimi për energji të reja për njerëzit dhe për vendin.
Zëri i Amerikës: Zoti Rama, pak ditë më parë, në mos gaboj, duke ju referuar punësimeve në Portin e Durrësit, ju thatë se atje janë përdorur dhe metoda ku njerëzit kanë paguar për të hyrë në punë dhe për të qëndruar në atë punë..
Kryeministri Edi Rama: Nuk thashë këtë. Thashë një gjë tjetër. Atje dhe në shumë struktura të tjera, përdoret një metodë e anëtarësimit të imponuar të punonjësve. U jepet një teserë partie, dhe u kërkohet një kuotë mujore për atë parti. Këtë thashë dhe kjo është e vërtetë.
Dhe Porti i Durrësit është shembulli kuptimplotë për atë që unë them. Eshtë një Port që nxirrte 4-5 milion euro fitim në vit deri në 2013. Sigurisht që për shkak të një marrëveshje skandaloze koncesionare të qeverisë së mëparshme, këto të ardhura ranë. Por ajo që është e pajustifikueshme është që është rritur administrata me 70 përqind. Eshtë një rritje tërësisht e papranueshme që ka ardhur si rezultat isistemit që unë them, një sistem kanceroz. Ideologjia e kancerit, thotë një fjalë e bukur e një mendjeje të ndritur, është ideologjia e rritjes si qëllim në vetvete.
Zëri i Amerikës: A mendoni se, përsa kohë këto janë fenomene që janë zhvilluar gjatë qeverisjes tuaj, duhet të kërkoni së paku një ndjese publike për raste të tilla?
Kryeministri Edi Rama: Nuk ka asnjë lidhje me një ndjesë publike, se këto nuk janë fenomene që janë zhvilluar gjatë qeverisjes time. Ky është një fenomen i zhvilluar prej 27 vjetësh, dhe është njësoj sikur ju të më thoni tani se unë duhet të kërkoj ndjesë publike për të gjitha plagët e tmerrshme që ka hapur keqqeverisja e një çerek shekulli dhe mungesa e vizionit për të bërë shtet.
Ashtu sikundër është e qartë, se jo të gjitha plagët mund të atakohen menjëherë, jo të gjitha nivelet e goditjes mund të përshkohen menjëherë. Unë kam qenë i vetdijshëm për këtë sistem. Nuk është një sistem i paligjshëm në kuptimin penal të fjalës, por është një sistem i papranueshëm, kështu që ne duhet ta ndryshojmë. Kaq. Nuk mund ta ndryshonim këtë gjë për 44 muaj, por tani mund t’i hyjmë e ta ndryshojmë rrënjësisht nëse ne kemi imunitet nga shantazhi i partive të tjera që s’duhet të përdorin numrat që kanë për të na bllokuar dhe këtë e vendos populli.
Zëri i Amerikës: Pas kësaj thyerje me LSI-në, a jeni i shqetesuar për fatin e Bashkive ku drejton Partia socialiste, po ku këshillat bashkiak varen nga aleanca mes jush dhe LSI-së?
Kryeministri Edi Rama: Nuk jam i shqetësuar për këtë se së pari nuk është një thyerje që e zgjodha unë, është një thyerje që erdhi si rezultat i dy qasjeve tërësisht të ndryshme ndaj koalicionit. E jona një qasje strategjike, e tyre një qasja taktike. E jona një lojë me një portë, e tyre një lojë me dy porta. Dhe ishte momenti për të marrë në konsideratë një realitet që është ai që është dhe për të marrë vendimet e duhura. Kështu që unë nuk shoh asgjë me frikë në këtë rast. Unë them që nëse u krijua një krizë në koalicionin e sotëm, kjo krizë është një mundësi e madhe dhe këtë krizë të madhe duhet ta shfrytëzojmë, duhet ta shfrytëzojnë shqiptarët.
Zëri i Amerikës: A jeni penduar për votat që Partia socialiste, dhe propozimin në fakt të saj që zoti Meta të zgjidhej president?
Kryeministri Edi Rama: Pendesa është një moment shumë fisnik për njeriun. Porn ë rastin konkret mendoj se kemi bërë gjënë e duhur. Fakti që ne nuk kemi parashikuar daljen nga shinat e arsyes të Ilir Metës, nuk na bën fajtor. Ne kemi bërë gjënë e duhur. Zgjodhëm në president i cili është një figurë që përfaqësonte sipas meje dhe PD-në më së miri pa qenë anëtar i PD-s. Unë nuk dua të hyj në debat me të dhe nuk dua të zbres në këtë nivel banal polemike, krejt të paarsyeshme që ka habitur një popull të tërë. Vazhdimisht kur vjen kjo temë unë i bëj pyetje vetes, çfarë borxhi i ka populli shqiptar, ky vend, cfarë borxhi mund t’ikenë socialistët shqiptar Ilir Metës, që është i vetmi njeri në historinë e këtij vendi, dhe besoj do të jetë i tillë për një kohë gjithshka, që ka marrë gjithshka, ka qenë kryeministër, Kryetar Kuvendi dhe President, me votat e PS. Se si njeriu mund të jetë kaq i nderuar dhe i respektuar dhe të jetë kaq në vështirësi për të fjetur gjumë i qetë. Ky është një mister për mua.
Zëri i Amerikës: Por a e shihni të vështirë bashkëpunimin me të në rast se ju do të rikonfirmoheni në pushtet? Ka qenë një gjuhë mjaft e ashpër kjo e ditëve të fundit…
Kryeministri Edi Rama: Gjuha është e tij dhe përgjegjësia i mbetet atij. Përsa më takon nuk kam bërë asnjë reagim as personal, as flakë për flakë me të njejtën gjuhë dhe nuk kam menduar, të them të vërtetën, përtej 25 qershorit, se jam shumë i fokusuar te 25 qershori. Pastaj do shohim e do bëjmë për të gjitha.
Zëri i Amerikës: Zoti Rama, para marrëveshjes me zotin Basha, askujt nuk i shkonte në mendje t’ju pyeste për një koalicion të mundshëm me PD. Madje rrezik dhe ju vetë do të përgjigjeshit se kjo është një marrëzi apo fantazi e gatuar nga vetë mediat. Por kjo pyetje tani ju është bërë shpesh dhe nuk është se ju habiteni prej saj. Eshtë thjesht një zgjedhje taktike kjo apo realisht një opsion që nuk përjashtohet?
Kryeministri Edi Rama: E kam thënë shpesh. Por kur gjërat thuhen në një proces dinamik, jo gjithshka mund të kuptohet apo nënkuptohet: Kjo është shah. Përpjekja ime ka qenë që të fusim opozitën në zgjedhje. Dhe vazhdimisht më ka munduar pyetja: Çfarë mundësie na jep kjo krizë. Sepse ka dy mundësira për të trajtuar një krizë, ose të të marri kriza me vete dhe të përfundosh keq e mos më keq, ose ta shfrytëzosh krizën për të dalë më lart në kuptimin, për të qenë më mirë se sa kur filloi kriza. Dhe këshilla që i jepet gjithnjë njerëzve që merren me politikë, dhe besoj dhe njerëzve që merren me biznes, është që mos e humb shansin që të jep kriza dhe gjithnjë është me rëndësi të përpiqesh të kuptosh çfarë Shansi të jep një krizë. Prandaj unë asnjëherë nuk kam qenë entuziast për atë paketën McAllister, por e kam parë si një bazë për të ndërtuar një urë me PD-në. Dhe faktikisht u nisëm nga një superhendek që e hapi PD dhe e thelloi për tre muaj, dhe e përfunduam me një urë. Kjo është besoj unë një gjë mjaft pozitive për Shqipërinë dhe shqiptarët. Dhe uroj që ajo çka është shkruar në letrën e marrëveshjes të zbatohet sepse nëse do të zbatohet do të thotë që Shqipëria ka hyrë në një epokë tjetër sa I përket pjekurisë politike dhe raportit të vet me veten dhe botën.
Zëri i Amerikës: Zoti Kryeministër, pavarësisht se ju jeni fokusuar në arritjen e objektivit tuaj për arritjen e 71 mandateve, megjithatë nuk mund të lihen jashtë alternativat e pamundësisë për të arritur këtë objektiv. Në kushtet kur LSI-ja është përjashtuar si opsion për koalicion, duken se zgjedhjet mbeten të pata për të bërë një koalicion, apo jo?
Kryeministri Edi Rama: LSI-në unë e përjashtoj si mundësi, sepse LSI-ja e humbi mundësinë. Ndërkohë që sa i përket të tjerëve, kjo është diçka që duhet lexuar mbi votën e 25 Qershorit. Por ajo që është themelore, është që ne të mos jemi të detyruar të bëjmë koalicione që ndërtohen duka kaluar nga ndarja e tepsisë së pushtetit, por me votë ta çojmë tepsinë për skrap. Pastaj nëse ka koalicione strategjike, programore etj, këto janë gjëra për t’u parë. Por koalicione të detyruara nga mungesa e numrave, janë çështje më të vështira dhe kanë kosto për njerëzit. Kjo është bindja ime, edhe pse jam i bindur se Shqipëria është në një rrugë pa kthim dhe në katër vitet e ardhshme ne do të bëjmë shumë më tepër se në këto 44 muaj.
Zëri i Amerikës: Zoti Rama, mbaj mend se në vitin 2013 premtimet tuaja për 300 mijë vende pune, shëndetësi falas apo shumë të tjera dominonin fushatën. Këtë herë ajo që dominon janë më shumë batutat apo shkëmbimi i replikave.. Nëse mund të më thoni të patën 3-4 premtimet kryesore tuajat, në aspektin ekonomik, a parashikoni ju ulje taksash, apo heqjen e TVSH për ushqimet, reduuktimin e saj për energjinë, gjëra që i kishit premtuar që në 2013?
Kryeministri Edi Rama: Për fat të keq, ose për fat të mirë, nuk ka rëndësi, batutat zënë gjithnjë vendin kryesor, sepse amplifikohen nga mediat. Eshtë normale. Janë më tërheqëse më argëtuese dhe mund të mbash një fjalim 35 minuta, bën një batutë, del batuta në televizor dhe mbaron filmi. Ndërkohë që sa i përket punësimit, ne kemi bërë shumë në raport me u ishim. Por ka shumë për të bërë. Ndërtimi i një sistemi mbulimi universal i shëndetësisë ka filluar. Kemi disa shkallë që tanimë janë ndërtuar, që nga mjeku i familjes falas, te rimbursimi i ilaçeve për 600 mijë të pasiguruar, te ulja e tarifave 7 deri 8 hetrë nëpër spiatle, te një sërë operacionesh të kushtueshme që bëhen falas, të protezat që janë falas etj. Por është një process.
Ajo që mund t’ju them për katër vitet e ardhshme, është që program ynë është shumë i qartë. Ne synojmë të rrisim ekonominë me mbi 5 përqind, synojmë të ulim papunësinë në një shifër të vetme për herë të parë dhe kemi arsyeja ta besojmë këtë. Programi ynë “1 Miliard për rindërtim” do të jetë një gjenerator punësimi dhe një gjenerator punësimi dhe i rritjes ekonomike shumë i rëndësishëm. Jemi të bindur, me çfarë projeksionesh kemi bërë për turizmin do të kemi një rritje të vazhdueshme çdo sezon të të ardhurave nga turizmi, që vetëm vitin e kaluar u rritën me 240 milion euro. Ne do të rrisim rrogat me një volum prej 600 milion dollarë në katër vitet e ardhshme që do të thitë një rritje prej 40 përqind. Do të vëmë në dispozicion të pensonistëve 240 milion dollarë, ër të rritur çdo vit pensionet. Rrogën minimale do ta bëjmë 300 mijë lekë të vjetra. Do të financojmë direkt 230 milion dollarë në bujqësi dhe të merremi seriozisht me heqjen e barrës fiskale për imputet bujqësore.
Por ajo që është kryesorja, është që të gjitha këto janë të lidhura me shtetin. Që nga viti 1991 po të shihni të gjitha palët, kur shfaqen në fushatë bëjnë të njejtën gjë, taksat përtokë, shpenzimet në hava. Eshtë një recetë e marrë “copy-paste” nga vende që kanë shtet. Ndërkohë që arsyet që nuk kanë funksionuar këto receta asnjëherë për t’I dhënë vendit një zhvillim të qëndrueshëm, është se vendi nuk është ngritur mbi shtet. Dhe bërja e shtetit është absolutisht garancia për të patur një rritje ekonomike të qëndrueshme dhe për t’i bërë pastaj këto politika.
Ne nuk do të rrisim asnjë taksë, por nuk shoh asnjë mundësi për t’i ulur. Faktiskisht taksa e biznesit të vogël është Zero. Taksat mbi të ardhurat janë shumë të arsyeshme. Nuk shoh mundësi aty. Nuk shoh mundësi të ulim taksat për sipërmarrjen e madhe sepse është parimi ynë se kush fiton më shumë paguan më shumë dhe 15 përqind është një taksë normale. Ajo që ne do të bëjmë është që të krijojmë lehtësira në sektorë të ndyrshëm për qëllime strategjike. Por kjo politika, taksta në tokë, shpenzimet në hava, njëri thotë do ua ushqejë unë fëmijët falas, tjetri thotë bëni sa më shumë bebe se una do t’u jap nga 1 mijë euro për bebe, tjetri thotë se ka një plan se do punësojë 100 mijë të rinj me një goditje, janë gjëra qesharake që tregojnë se politika e këtyre fushatave është e njëjta. Ndërkohë që fushata jonë është krejt krejt e ndryshme nga të tjerët.
Facebook Forum